Columnist Sander Schimmelpenninck noemde het in de Volkskrant “Deeltijddecadentie”. Een mening die door menig – vaak iets oudere – feminist wordt gedeeld.

“Kiezen voor zelfontplooiing en thuiszitten met kinderen wordt door vrouwen (en mannen) dikwijls gezien als een altruïstische keuze, als een morele overtoep. Terwijl het in werkelijkheid een egoïstische keuze is, die door anderen economisch gecompenseerd moet worden.”

Vervolgens had wetenschapper en columnist Rosanne Hertzberger een mening over het vrouwenquotum. Dat is namelijk discriminatie.

“Van de voltijds werkende mensen in Nederland is iets meer dan een kwart vrouw. Dat percentage ligt in de raad van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven straks dus hoger. Dat valt niet te legitimeren, ongeacht je leeftijd en je geduld.”

Beide verhalen gaan uit van het adagium dat meer tijd zorgt voor de juiste kennis en voor meer ervaring. Deze kennis en ervaring moeten je geschikt maken voor een zwaardere rol met dito salaris. En deze zware rollen kosten veel tijd. En meer tijd is meer beter. Laten we die aannames eens even toetsen.

Het vergaren van kennis

De huidige – ouderwetse – managementstructuren bestaan om informatie en communicatie door te geven. In deze structuren was kennis macht.

En toen kregen we… internet. En was kennis ineens overal. Er kwam een exponentiële technologische ontwikkeling. Daarmee is de halfwaardetijd van kennis veranderd van 12 jaar in 1940, naar 7 jaar in 1970 tot slechts 3 jaar in 2010.

Doordat die kennis overal is, kost het tegenwoordig nog maar 40 uur om genoeg kennis op te doen over een onderwerp om er een gastcollege over te kunnen geven op universitair niveau.

Meer tijd zorgt dus maar beperkt voor meer kennis.

Effectiviteit van werk

Het internet had echter een tweede bijwerking. Het heeft ons absurd effectief gemaakt. Dat komt enerzijds doordat communicatie veel effectiever en sneller geworden, anderzijds doordat automatisering eerst fysiek werk en daarna mentaal werk gedeeltelijk heeft overgenomen.

Als alles sneller en automatisch gaat, dan houd je veel tijd over. We zijn echter niet minder gaan werken. In 1969 was de arbeidsparticipatie 58,9%. Dit is nu, 50 jaar later, opgelopen tot 67,8%.

De vraag is of de productiviteit dan ook toeneemt. “Nee” is het antwoord van het CBS. Andere mooie onderzoeksdata:

• Alle uren die je na een 40 à 50-urige werkweek maakt, levert buitengewoon weinig extra output op.
• Veel uren maken zorgt voor een aanzienlijk hoger ziekteverzuim en slaaptekorten, beide dramatisch voor je productiviteit.
• We kunnen ongeveer 5 à 6 uur per dag productief zijn voor reguliere taken.
• Voor taken die mentaal zwaar zijn, is dit 3 à 4 uur per dag.

Ervan uitgaande dat zwaardere rollen ook mentaal zwaarder zijn, zorgt meer tijd dus ook maar beperkt voor meer productiviteit.

Ervaring

Dan blijft de aanname ervaring nog over. De dingen die je weet omdat je ze hebt gedaan of hebt meegemaakt.

Ik kan hier een heel verhaal vertellen over het belang van diversiteit in goed functionerende organisaties en teams. Over hoe je daarmee de beste beslissingen blijkt te maken en hoe de wetenschap dit onderschrijft. Je kunt het echter eenvoudiger formuleren:

Heeft een homogene groep blanke 50+ mannen gezamenlijk de meeste en vooral de meest diverse ervaring? Het antwoord is simpelweg nee.

Het vrouwen quotum

Ervaring is daarmee wel onderdeel van goed bestuur, maar het is de diversiteit van die ervaring die tot de beste resultaten leidt.

Als de helft van de mensheid vrouw is en we weten dat witte hoogopgeleide mannen van 50 door hun confirmation bias witte hoogopgeleide mannen van 50 aannemen, dan is bewust beleid – een quotum – om dat geforceerd te doorbreken een prima oplossing. Zeker als andere maatregelen in het verleden niet blijken te hebben gewerkt.

Je mag je vervolgens eens goed achter de oren krabben over hoe je achtergrond, opleiding, leeftijd, overtuigingen en alle andere vormen van diversiteit ook terug laat komen in dat bestuur, want dat is eigenlijk veel belangrijker.

Of mensen daarbij voltijds werken is totaal irrelevant. Dat commissariaten (of bestuursfuncties) geen fulltime baan zijn, blijkt overigens ook wel uit de praktijk. Iedere bestuurder lijkt namelijk wel de tijd te hebben voor een commissariaat of twee. En ook leeftijd en geduld wil je juist NIET laten meewegen als je een goed bestuur of een goede RvC wilt hebben. Ze doen eerder afbreuk dan dat ze wat toevoegen.

En dan nog die arbeidsparticipatie

Dan blijft de deeltijd decadentie over. En waar ‘meer’ werken niet altijd slim blijkt, is het gebrek aan gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen op de werkvloer volgens mij niet goed in een gelijkwaardige samenleving.

Ik vind de 26 uur die vrouwen gemiddeld werken te laag. Het is jammer dat er een buitengewoon competent deel van de arbeidspopulatie haar tijd en kunde niet inzet en daarmee beperkt bijdraagt aan de ontwikkeling van zichzelf en de samenleving.

Bovendien vind ik die 36 uur van de man te hoog. Het is een gemis voor jezelf en voor de
generatie die je opvoedt dat je minder actief deelneemt in tijd en liefde in de ontwikkeling van je koters en van jezelf.

Dus kijk eens kritisch naar je tijd. Je kunt haar namelijk maar één keer uitgeven. En probeer eens wat meer en wat minder werken. En lukt dat niet dan lost het probleem zich daarna wellicht vanzelf op. Het CBS vertelde ook dat er een andere trend zichtbaar is. In de nieuwe generatie (15-25 jaar) werken vrouwen meer dan mannen. Dus geef het nog een paar jaar en een paar goede voorbeelden, en we kunnen allemaal naar 30 uur per week in de toekomst.

Dit stuk werd geschreven door een hoogopgeleide witte man in het besef dat er een hoop mensen zijn die de luxe überhaupt niet hebben om beide een (passende) baan te vinden of minder uren te werken.

Het is absurd dat er in Nederland nog 421.000 kinderen leven onder de armoedegrens. Ja, kom er maar in met dat basisinkomen en ja, daar mag je mij als 30 uur werkende, meer dan 2x modaal verdiener absoluut voor belasten.